Tegelijk zitten zonne- en windenergie in de lift. Elk jaar wordt er meer van geproduceerd in de EU. Daardoor is windenergie (475 TWh, of 17,6 procent van de elektriciteitsmix) voor het eerst belangrijker voor de Europese elektriciteitsproductie dan gas (452 TWh of 16,8 procent). Wind en zon zijn nu samen goed voor 27 procent van alle Europese elektriciteit.
Vorig jaar werd er in de Europese Unie meer elektriciteit gegenereerd uit windenergie dan uit gas. Dat blijkt uit het jaarrapport dat de denktank Ember vandaag publiceerde. Fossiele brandstoffen zijn op de terugweg: het aandeel van kolen en gas in de elektriciteitsproductie viel nooit zo sterk terug als in 2023. Daardoor daalde ook de uitstoot van de elektriciteitsopwekking sterk.
Sinds de Russische inval in Oekraïne investeert Europa massaal in importinfrastructuur voor lng. Al dat geld voor vloeibaar gas uit de rest van de wereld zou de transitie naar hernieuwbare energie afremmen.
Voor de Europese elektriciteitsproductie geldt dat in elk geval niet. Nooit eerder viel het aandeel van gas en kolen in de elektriciteitsmix zo sterk terug als in 2023. Dat blijkt uit cijfers die de energiedenktank Ember vandaag publiceert. Gas viel met 15 procent terug en kolen zelfs met 26 procent.
Kernenergie blijft de belangrijkste bron van elektriciteit, goed voor 619 Twh of net geen kwart van de Europese elektriciteitsproductie.
Dubbel zoveel zon en wind nodig tegen 2030
Voor het klimaat is het goed nieuws dat er minder fossiele brandstoffen ingezet worden om elektriciteit op te wekken. De uitstoot van broeikasgassen door de sector kende in 2023 een recordafname van 19 procent.
Toch waarschuwt Ember dat het aandeel van hernieuwbare energie snel verder omhoog moet als de Europese Unie haar klimaatambities wil waarmaken. Volgens het RePowerEU-plan moet 55 procent van de Europese elektriciteit in 2030 uit wind en zon komen. Dat is een verdubbeling van het huidige niveau, en dat op slechts 7 jaar tijd.
"De energiecrisis en de Russische invasie van Oekraïne hebben niet geleid tot de wederopstanding van kolen en gas, verre van", zegt Sarah Brown van Ember. "Kolen verdwijnen en gas zal de volgende zijn naarmate wind en zon groeien."
"Dit is niet het moment om op de lauweren te gaan rusten. De EU moet snel wind- en zonne-energie uitrollen en flexibiliteitsmechanismes voorzien (manieren om elektriciteit op te slaan of de vraag te spreiden, red.). Zo kan het een systeem op poten zetten dat vrij is van de risico's van fossiele brandstoffen."
Vincent Merckx, VRT NWS
Bron