Hybride roroschip ‘Eco Italia’ van Grimaldi Groep ligt aangemeerd bij AET in Antwerpen. © AET
Waar er in 2023 nog heel wat onduidelijkheid en stilzwijgen was over de aanpak en financiering van walstroomvoorzieningen in Belgische havens, pakt Antwerp Euroterminal nu als eerste Belgische terminal uit met concrete plannen voor twee vaste walstroomaansluitingen in de Antwerpse Waaslandhaven.
Tot eind vorig jaar bleef het nog oorverdovend stil over de uitrol van walstroom in België. Het ontbrak vooral op politiek vlak aan een duidelijk plan en het ontbrak aan voldoende budget in vergelijking met havens in de buurlanden die in dit dossier al veel verder bleken te staan. Zo trekt het Nederlandse ministerie van Infrastructuur de komende jaren 140 miljoen euro uit om te helpen walstroominstallaties in Nederlandse zeehavens te realiseren. Ook bleken netbeheerders niet klaar om walstroom te faciliteren. Dat bleek nog tijdens het Vlaams Havendebat op 12 december 2024.
Port of Antwerp-Bruges wilde tot voor kort weinig kwijt over hoe ze als havenbedrijf walstroom zouden aanpakken en uitrollen. In 2021 werd er nochtans een MoU ondertekend door enkele belangrijke Europese havens, waaronder de haven van Antwerpen, om walstroom te lanceren tegen 2028.
"Ik durf bijna garanderen dat 2024 het jaar zal worden van walstroom"
Onverwacht was er begin deze week dan toch witte rook. “We spreken al lang over walstroom en ondertussen hoor ik daar toch heel positieve geluiden over, zowel in Zeebrugge als in Antwerpen”, zei Jacques Vandermeiren, CEO van Port of Antwerp-Bruges, dinsdagavond 9 januari op de nieuwjaarsreceptie van Cepa en Alfaport Voka in Antwerpen. “Er zijn projecten die nu gefinaliseerd zullen worden en waar we de komende weken een concreet dossier, een concrete investering en een concrete timing voor zullen hebben. Ik durf bijna garanderen dat 2024 het jaar zal worden van walstroom.”
Concrete stappen
Vandermeiren zou wel eens gelijk kunnen hebben. Yves De Lariviere, CEO van Antwerp Euroterminal op de Antwerpse linkeroever, bevestigde deze ochtend aan Flows dat AET concrete stappen zet om in 2024 walstroom verder uit te rollen.
"De plannen zijn heel duidelijk uitgetekend om tegen 2026 de eerste twee walstroomaansluitingen te kunnen realiseren"
”De subsidieaanvraag is ingediend bij de Vlaamse overheid en wij zouden eind februari moeten weten of ons dossier ontvankelijk is en over welk subsidiebudget het zou gaan”, zegt De Lariviere. “We doen dat uiteraard niet alleen, we laten ons omringen door twee bedrijven in deze complexe materie. Het gaat dan over Techelec en Yuso, die mee het project zullen begeleiden.”
“De plannen zijn heel duidelijk uitgetekend om ten laatste tegen 2026 de eerste twee walstroomaansluitingen te kunnen realiseren. We hebben een kadelengte van 2,4 kilometer waar we 7 schepen kunnen aanleggen, maar het moet uiteraard economisch haalbaar blijven. Vandaar de beperking, op dit moment, van twee walstroominstallaties, maar de schaalbaarheid is verwerkt in de volledige planning. We plannen de aansluiting overigens voor onze pure car carriers en conro-schepen”, twee scheepstypes waar we voor 2030 nog geen verplichting hebben om walstroom te voorzien, zoals die er wel al is voor containerschepen. ”
Financieel plaatje
Over een kostprijs of grootte van de subsidie wil De Lariviere nog geen uitspraken doen. “We zullen hier later over communiceren samen met alle andere betrokken partijen.” Tijdens het Vlaams havendebat eind 2023 liet MPET alvast weten dat voor de installatie van walstroom op de MPET-terminals een bedrag van om en bij de 70 miljoen euro gemoeid zou zijn. “Dat bedrag verbaast me niet”, laat De Lariviere zich nog ontvallen.
Pionier
De verplichting vanuit Europa om te voorzien in walstroom voor containerschepen tegen 2030, is niet van toepassing op roro- en conroschepen. Toch kiest AET ervoor om het voortouw te nemen en als eerste in de Antwerpse haven een vaste installatie te installeren. “Dit is de vertaling van de groene strategie die binnen de Grimaldi-groep bestaat”, zegt De Lariviere. “We hebben al enkele schepen die een walstroomaansluiting aan boord hebben. Daarnaast willen we enkele recente schepen retrofitten met een walstroomaansluiting.”
AET krijgt de nodige ondersteuning van Port of Antwerp-Bruges in de uitrol van walstroom op zijn terminal. “Port of Antwerp-Bruges is heel behulpzaam geweest in het zoeken naar en het vinden van oplossingen. Alles valt of staat nu met het al dan niet succesvol afronden van de subsidieaanvraag. We zitten met heel veel mensen rond de tafel om van dit verhaal een succes te maken.”
Groen afdekken
Op dit moment is de stroomcapaciteit bij AET nog niet volledig klaar om walstroom uit te rollen. “Er zijn hierover al gesprekken geweest met Fluvius en Elia. Het is voor ons erg belangrijk dat we hiervoor groene energie kunnen inzetten. Op dit moment hebben we meer dan voldoende windenergie die afkomstig is van de turbines van ‘Wind aan de Stroom’, maar we willen dit verder gaan opschalen om onze toekomstige energiebehoefte volledig groen te kunnen afdekken. Hiervoor zijn ook al gesprekken lopende met ‘Wind aan de Stroom’. Het was dan ook een strikte voorwaarde van AET en de Grimaldi-groep om walstroom te realiseren met groene stroom afkomstig van zonnepanelen, windmolens en batterijen.”
Bart Meyvis, Flows